Bilgi Notları 17 Şubat 2022 Kopenhag Danimarka
Otomatik Bilgi Değişimi konulu bilgilendirme toplantısından detaylar;
OBD Türkiye tarafından Gelir İdaresi Başkanlığınca yürütülmektedir. GİB bu konunun daha iyi anlaşılması amacıyla 3 yetenekli bürokratını Danimarka’da yaşayan yurttaşlarını bilgilendirmek amacıyla Danimarka’ya göndermiştir. Danimarka Türk Diyanet Vakfının toplantı salonunda sunumlu interaktif toplantı gerçekleştirilmiştir. Toplantıya Kopenhag Büyükelçiliği Müsteşarı sayın Mehmet Bulut da eşlik etmiştir.
Görevli uzmanlar sunumlarında aydınlatıcı, yararlı ve doğru bilgilendirmeler yaparak bazı sorulara da açıklık getirdiler.
Yalnız OBD başladıktan sonra yapılan bu bilgilendirme toplantısı ne işe yarar?
Bildirimler yapılmış iş işten geçmiştir.
Toplantının içeriği bakımında verimli bir toplantı olmakla birlikte ‘geç kalınmış bir bilgilendirme toplantısı omuştur.
Bundan sonra ne olacak sorusuna yanıt bulmak bürokratların işi olmamakla birlikte; ‘gerçekte OBD nin ne gibi sonuçları olacağını hep birlikte göreceğiz.
Hiç yoktan iyidir diyelim!
Bürokratlar sunumunda;
OBD anlaşmanı uygulamaya koymanın kaçınılmaz olduğu, Türkiye olarak daha fazla geciktirme yapılamayacağı, aksi halde ağır sonuçlarının olabileceği belirtilerek ODB tarihsel süreci ve uluslararası boyutu dile getirildi.
OBD ile nelerin paylaşıma tabi tutulacağı konusunda;
Finansal Bilgiler kapsamında; Danimarka’da yaşayan / yerleşik olan, Danimarka mukimi olan yurttaşların Türkiye bankalarındaki çeşitli hesapları ile ilgili bilgiler OBD kapsamında değişime tabi tutulacaktır;
Bunlar; hesabın sahibinin adı soyadı, adresi, yerleşik olduğu ülke vergi numarası, doğum yeri tarihi ve hesap numarası bilgileridir. Ayrıca hesabın içeriğine bakılarak; yıl sonu bakiyesi ile yıl içerisinde hesaba kaydedilen diğer gelir türleri bildirim içerisinde yeralacaktır.
Bir Örnekten harekete edecek olur isek;
Döndü Teyze
Danimarka’da Yaşıyor, 70 yaşında, emekli, aylık yaklaşık 8500 kr kazancı var,Türkiye’de sadece 4-6 ay Kalıyor, kira yardımı olarak 2500 kr destek alıyor. Döndü Teyze Türkiye’deki varlıklarını hiç beyan etmemiş, Döndü Teyze şunları anlatıyor; Eylül 2022 güncellenmiş veriler.
- TR de eşimden kalma dul maaşım var aylık 2800TL
- Yılların Birikimi 4 tane evimiz var 3 tanesi kirada aylık kira getirisi 3300 TL
- Bir de Dükkanımız var aylık kira geliri 1200 TL
- Toplam aylık gelir 7.300TL
- Yıllık toplam gelir 87.600 TL
Döndü Teyze’nin hesabında 31 Aralık tarihi itibarı ile gözüken bakiye ( kaç para var ise) ile birlikte yıl içerisinde faiz ve temettü gelirleri gibi hesapta tutulan varlıklardan gelen gelirlerin brüt tutarı OBD bildirimde bulunacaktır.
Döndü Teyze’nin örneğin ev, taşınmaz, taşıt ve emeklilik bilgileri ve hesap detayları OBD kapsamında yer almayacaktır.
Döndü Teyze şimdi ne yapmalı, gizlesin mi, adresini mi değiştirsin, bu varlıklar için geriye doğru işlem yapılacak mı?
Döndü Teyze ne yapsın şimdi?
İşin özü itibarı ile Danimarka’da yerleşik olan herkes; Vergi Beyannamesi verirler (Selvangivelse). Vergi Beyannamesi veren DK da yerleşik bir kişi; Danimarka’daki çalışarak edindikleri gelirlerini, hisse senedi, şirket gelirleri gibi ticari gelirlerini, ev arsa taşınmaz gibi varlıkları ve bu varlıklardan elde ettikleri (kira geliri) gelirleri beyan etmekle yükümlüdürler. Yanı sıra başka ülkelerden elde edilen her türlü gelir ve varlıklarının da BEYAN EDİLMESİ zorunludur.
İş böyle olunca biz Danimarkalı gurbetçilerin aslında her yıl Türkiye’de ki yatırımlarımız, varlıklarımız ve her türlü gelirlerimizi Danimarka’da beyan etme yükümlülüğümüz vardır.
Yalnız beyan etme yükümlülüğü ve zorundalığı bir çok gurbetçi için yeni bir olay olarak karşımızda durmaktadır. Aslında yukarıda sözü edilen zorunlu kalemler beyan edilmiş olsa hiç bir sorun olmayacaktır.
İnsanlarımızın alın teri ve helal emekleri ile kazandıkları birikimlerini Anayurtlarında değerlendirmek suretiyle geleceğe daha güvenli bakmak istemeleri en doğal haklarıdır. Gelişen süreci iyi takip edemeyen, bu konuda yurttaşlarını doğru dürüst bilgilendirmeyen yetkililerin hatalı kararları, eksik bilgilendirme çalışmaları sonucu gurbetçilerimiz tasarruflarını beyan etme alışkanlıklarının olmaması nedeniyle sanki kaçakcıymış, suçluymuş gibi durumlara düşürülmeleri ayrı bir konu olarak gurbetçilerin gündeminde yer alacaktır.
Yurttaşlarımızın bir kısmı hem kendi yatırımlarını hem de anne-babalarından hatta atalarından miras kalan varlıkları satıp yaşadıkları ülkelere getirmek istiyorlar. Vergi beyanında bulunmadıkları için bu varlıkları yaşadıkları ülkelere nasıl getirecekleri, bu varlıkları nasıl elde ettiniz sorusuna nasıl yanıt bulacakları gibi bir çok karmaşık sorunlarla karşı karşıya kalacaklar. Burada bir çok kişi sıkıntılı süreçler yaşayabilir. Ancak doğru yollardan edinilmiş kazanımların beyan edilmesi hem daha kolay olacak hem de uzun vadede ınsanlarımızın yararına olacaktır.
GİB den gelen bir vergi uzmanı Türkiye ile Danimarka arasında yıllar önce imzalanan ’çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması’ndan söz ederek; Türkiye’de bir çok alanda vergilendirme yapıldığını, verilen bu vergilerin olası Danimarka vergilendirmesinden mahsup edilebileceğini ifade etti.
Öncelikle doğru beyan vermek suretiyle yanlış ve eksik olan bu alışkanlığı düzeltmekle başlamak en doğrusu olacaktır. Keza OBD başlamış olup Danimarka vergi dairesi (SKAT) kendisine ulaşan bildirimleri inceleyecek, karşılaştırma ve sorgulama yapacaktır. Yapılacak olası (bu para nedir, bu gelir kalemi nerden geliyor?) gibi sorgulamalar ile konuya açıklık getirilmeye çalışılacaktır. Denetlemeye tabi tutulan kişiden açıklama talebinde bulunan yetkililer yeterli sonuca ulaşamaz ise daha derin bir soruşturma başlatabilirler. Güçlü vergi kaçırma şüphesi gerekçesiyle Türkiye’den detaylı bilgi talebinde bulunabilirler. Zaten bu tür işbirlikleri gerekli durumlarda devreye sokulan ve kullanılan bir uygulamadır.
Çifte vergilendirme konusu daha sonra ele alınacaktır.