FİNANSAL KONULARDA OTOMATIK BİLGİ DEĞİŞİMİ OBD
Automatisk Udveksling Af Oplysninger Om Finansielle Konti (CRS)
- ODB nedir?
Otomatik Bilgi Değişimi uluslararası bir anlaşma olup, kişilerin başka ülkelerde var olan banka hesapları ile ilgili bilgilerin yerleşik oldukları, MUKİM olunan ülkelere her yıl düzenli olarak gönderilmesi uygulamasına denir.
OBD / CRS ülkeler arasında anlaşmalar ile karşılıklılık ilkesi doğrultusunda hayata geçirilen, dünyada yaklaşık 150 ülkenin taraf olduğu yeni bir uygulamadır. Türkiye ve Danimarka’da bu anlaşmayı 2019 yılından başlamak üzere 2021 yılında hayata geçirmişlerdir.
Kısacası OBD uygulaması ülkeler arası finansal hesaplarla ilgili olarak karşılıklı bilgi alış verişinin sürekli düzenli ve heryıl yapılacağı bir uygulama olarak hayatımıza girmiştir.
Danimarka’da yerleşik olarak yaşayan Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarını yakından ilgilendiren bu konu üzerine hem bilgilendirme hem de uygulamanın kademeli olarak hayata geçirilmesi konusunda çalışmalarımız oldu. Konunun TBMM ne taşınmasına aracı olduk.
- OBD uygulaması kimler için uygulanacaktır? Danimarka’da yaşayıp Türkiye finans kurumlarında / bankalarında hesapları bulunan kişiler için uygulanır.
- Hangi Bilgiler OBD kapsamında bildirim içerisinde yer alır? Fınans kurumlarında var olan her türlü ‘hesaplar’da 31 Aralık itibarı ile bulunan parasal miktarlar ile faiz gelirleri bildirim içerisinde yer alır.
Yurttaşlarımızın bir çoğunu etkileyecek olan bu uygulamanın bazı sonuçları olacaktır.
- Örneklerden hareketle konuyu daha anlaşılır hale getirmeye çalışalım.
- Karahan Bey TR de bir daire sahibi, dairesini Danimarka’da vergi beyannamesine (selvangivelse) bildirdi. TR de banka hesabı var. Hesabında toplam 7.700 euro, 3. 750 $ ve 32.500 TL parası var. TR hesabında bulunan para miktarı beyan edilmiş. Karahan bey çalışıyor, sosyal yardı almıyor, tüm para transferlerini banka aracılığı ile yapıyor.
Karahan Beyin kendi ifadesine göre Danimarka sonuçları;
Beyan edilen dairenin adres bilgileri ile ‘vergi değeri’ (ejendomsværdi) kayıtlarda yer alır. Soner beyin 2010 da 120 bin kr almış olduğu dairenin vergi değeri, vergi dairesine göre 60.000 kr olarak belirlendi. Soner bey bu dairesini yaklaşık 250.000 kr karşılığında satacağını, kazancından Danimarka’da vergi verip vermeyeceğini sözlü olarak sorguladı. Aldığı yanıt; ’Daireyı kendiniz kullandığınız için satış gelirinden vergi talep edilmez’ şeklinde olmuştur.
Karahan Bey dairesini satması durumunda olası edineceği kazançtan Danimarka’da da vergi vermeyeceği gibi satış sonrası eline geçecek parayı legal olarak rahatlıkla Danimarka’ya getirebileceiğini de teyit ettirmiştir.
- Döndü Teyze Danimarka’da yaşayan emekli bir yurttaşımız. DT nin Türkiye’de dört daire, bir müstakil ev, bir yazlık daire ve iki de dükkanı var. Bunlardan bir miktar kira gelirleri alıyor. Rahmetli eşinden de Türkiye’de dul maaşı alıyor.
Türiye X Bankasında yaklaşık 98.000. euro , ve 175.400 TL parası var.
DT ve eşi yıllarca Danimarka’da çalışmışlar. Birikimlerinin hepsini TR de değerlendirmişler. Bu birikimlerinin hiç birini de DK vergi sistemine bildirmemişler. DT yaştan (folkepension) emekli, Danimarka’da sosyal yardım almıyor. Yalnız bir miktar kira yardımı alıyor.
Otomatik Bilgi Değişimi OBD kapsamında DT nin 2019 yılına ait bilgileri Danimarka vergi dairesine ulaşmış. Ulaşan bilgilerde euro hesabında 98.000 euro ve TL hesabında da 175.400 TL olduğu, ayrıca 39,000 TL de faiz geliri olduğu belirtiliyor. Bildirimde başkaca bir detay bilgi yer almıyor.
Danimarka vergi dairesi SKAT ön inceleme sonrası DT nin durumunu mercek altına alıp sorgulama başlatıyor.
Danimarka vergi dairesi Skat DT den;
- Banka hesabında bulunan paranın kaynağı açıklanmasını
- Hesapların 2019 ve 2020 yıllarına ait tüm hesap hareketlerinin gösterilmesini
- Hesap numaraları kapatılmış ise hesap bildirilen bu paralara ne olduğunun açıklanmasını
- 2019 yılında faiz gelirinin neden beyan edilmediğinin açıklanmasını istiyor.
Yukarıdaki sorularına belgeli açıklamalar getirilmesini, zamanında gerekli belge ve açıklamalar getirilmez ve işbirliği yapılmaz ise uluslararası anlaşmalar gereği Türkiye’deki muhatap kurum Gelir İdaresi Başkanlığından (GİB) detaylı bilgi talebinde bulunulacağı belirtilmiştir.
Yukarıda iki durum tarifi yapılmıştır.
Birinci örnek çok sade ve açık bir şekilde sisteme beyan edilmiş, açıklamaları da yapılmıştır. Bankadaki paraların bildirilmemesi küçük bir detay olarak düşünülebilir. Soner beyin durumu Skat tarafından incelenmeye değer bulunmamıştır.
İkinci örnek ise sonuçlarının ne olacağı neler olabileceği hepimizin düşünmesi gereken bir konudur.
Konu işlenmeye devam edilecektir. Kışkırtıcı bir soru ile konuyu irdelemeye devam edelim.
Bu durumda Döndü Teyze’nin suçu ne?
