Kesin Dönüş – Sürekli Yerleşme Ne demektir?
Sevgili Danimarkalı Gurbetçiler ; emeklilik, sağlık, kesin dönüş, otomatik bilgi değişimi gibi sosyal içerikli yazılarımla sizlerle buluşmaya çalışıyorum. Bu buluşmalarda temel amaç insanlarımızı bilgilendirmek, bu bilgilerin pratikte ne anlama geldiğini anlaşılır hale getirmek ve insanlarımıza yararlı olmaktır.
‘Danimarka Kesin Dönüş Yasası / Redpatrieringsloven’ yaklaşık 20 yıldır yürürlükte olan, isteğe bağlı olmak üzere kesin dönüş yapmak isteyenlere yeni bir yaşam kurmalarına da yardımcı olucu ekonomik destekler içeren bir teşfik paketidir.
Yasa Danimarka’da yerleşik olan, içerisinde Türkiye’ninde bulunduğu bir çok üçüncü dünya ülke vatandaşları için uyugulanmaktadır. Destek paketinin ana hatları aynı olmakla birlikte rakamlar her yıl güncellenmektedir.
Kesin Dönüş konusunda Türk vatandaşları yasa kapsamı dahilindedir. Göçmen (İndvandre) ve mülteciler (Flygtninger) arasında farklı uygulamalar vardır. Örneğin kesin dönüş yapacak olan göçmenler için vazgeçme pişman olma sözkonusu değilken, mülteciler için 1 yıl içerisinde vazgeçme ve pişman olup kesin dönüş işlemlerinin iptal ettirme hakkı sözkonusudur.
Kesin Dönüş (Repatriering) ve Sürekli Yerleşme (Permanent Bopæl) iki farklı kavramlardır.
Kesin Dönüş; yapan kişiler Danimarka’daki oturum haklarından kendi istekleri ile vazgeçerler, kesin dönüş yapan kişilerin sürekli oturma ve çalışma hakları (opholdstilladelse) iptal edilir, ikamet adresleri düşürülür.
Sürekli Yerleşme; Danimarka vatandaşı olanların sürekli yaşayacakları ülkeye resmi olarak bildirim yapmak suretiyle ikametlerini taşımaları ve o ülkeye yerleşmeleri demektir. Avrupa Birliği / EU ülkeleri ve diğer ülkelere taşınma durumunda emekli maşlarına yapılan ‘ek emeklilik ödeneği’nde (Pansion Tillæg) farklı uygulamalar yapılabilir. Örneğin bir Danimarkalı İspanya’ya yerleşirse ‘ek emekli ödeneği’ alırken Antalya’ya yerleşen diğer Danimarkalı ise ‘ek emekli ödeneğini’ alamaz.
Kesin Dönüş yapma düşüncesinde olan kişilerin aşağıdaki soruları sorarak bunlara yanıt aramaları en doğal haklarıdır.
Kesin Dönüş yapabilir miyim?
Kesin Dönüş yaparsam ne kadar maaş ödenek alabilirim?
Kesin Dönüş destekleri nelerdir ne kadar ekonomik destek alabilirim?
Kesin dönüş yaptığımda vergi konusu nasıl olacak?
Nereye başvuru yapmam gerekiyor
…. gibi bir çok soru sorulabilir.
Ben Kesin Dönüş yapabilir miyim? Nereye başvurmalıyım? Danimarka’da en az 5 yıllık oturumu olanlar yasa kapsamı dahilindedirler.
Başvuru yapılacak yetkili kurum DANSK FLYGNİNGHJAELP / DCR Danimarka Göçmenler Yardım Kurumudur. Kurum başvuru yapanların yasa kapsamında olup olunmadığını Yabancılar İdaresine “Udlændingestyrelsen” sorar. Daha sonra detaylı bilgilendirmeler yapılır.
Kesin Dönüş yapınca ne kadar maaş alacağım? Bu sorunun yanıtı çok net. Emekli maaşınıza eklenen ‘ek emekli ödeneği / Pensiontillæg’ kesilir, geriye kalan bürüt miktar, vergilendirme sonrası peşiniz sıra, ülkenizde açacağınız Kolay Banka Hesabına havale edilir.
Kesin Dönüş yapınca ne kadar ekonomik destek alabilirim? Güncellenen destek paketi detaylı rakamlar içermektedir. Toplamda yaklaşık 210.000 kr kadar bir tutardan söz edilebilir. Detaylı veriler tablolar halinde bir sonraki yazımda ele alınacaktır.
Vergi konusu detaylı kapsamlı bir konudur. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması kapsamında ele alınır. Kişilerin gelirleri ve bu gelirlerin özelliklerine göre farklılıklar gösterir. Bu konu Kesin Dönüş yapanları en çok meşgul eden, kafa karışıklığına sebep olan bir durumdur.
Burada bilinmesi ve yapılması gereken bir takım işlemler vardır. Bakınız;
Danimarka ve Türkiye arasında Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması / Bekendtgørelse af Overenskomst af 30. maj 1991 mellem Kongeriget Danmark og Republikken Tyrkiet til undgåelse af dobbeltbeskatning og forhindring af skatteunddragelse for så vidt angår indkomstskatter https://www.retsinformation.dk/eli/ltc/1993/129
Bu işlemler Kazancın elde edildiği ülkede ‘vergi muafiyeti -/ skattefritagelse’ alınması ile ilgilidir. Daha sonra bu konuyu da karşılaştırmalı olarak ele alacağım.
Kesin dönüş yapanlar karşılaştırma yöntemi ile falan kişi şu kadar maaş alırken ben neden bu kadar maaş alıyorum gibi sorgulamalar içerisine girmekteler. Bu karşılaştırmalar çoğu zaman yanlış değerlendirmelere neden olmaktadır. Şöyleki 2013 yılından önce kesin dönüş yapanların ‘ek emekli ödeneği / Pensiontillaeg’ inden kesinti yapılmıyordu. Bu yıldan sonra yapılan yasa değişikliği ile durum değişti ve kesinti yapılmaya başlandı. Bu nedenle farklı dönemlerde dönüş yapanlar arasında farklı ödemeler yapılmaktadır.
Kişilerin kazançlarına, dönüş tarihlerine, vergi mükellefiyeti ve farklı vergi muafiyeti / (skattefritagelse) durumlarına göre farklı ödemeler söz konusu olmaktadır.
Türkiye’ye Kesin Dönüş -Türkiye’de Emeklilik – Dul ve Yetim Aylığı- Borçlanma ve Hizmet Belgesi – Vergi muafiyeti – Türkiye’de Genel Sağlık Hizmetlerinden yararlanma /- Kolay Banka Hesabı (Nem Konto) Skattefritagelse – Otomatik Bilgi Değişimi – Danimarka Jobcenter süreçleri; Jobafklaringsforløb Resourcerforløb, Fleksjob -Førtidspension ve her türlü çeviriler… konularında arayabilir, bilgi alış verişinde bulunabilir ve danışabilirsiniz. bakınız www.fazilkoc.com
